Leerlingen zitten vandaag de dag, zeker in tijden van deze coronapandemie, te veel achter hun scherm. Op het eerste zicht lijkt dit onschuldig, maar de gevolgen zijn niet te onderschatten. Te weinig beweging en te veel schermtijd zorgt ervoor dat leerlingen concentratieproblemen alsook medische problemen krijgen zoals oogproblemen, verkrampte nek- en rugspieren. Hier wil de school het Atheneum Campus Van Eyck te Maaseik iets aan doen door leren en bewegen hand in hand te laten gaan. In samenwerking met de Universiteit Hasselt werden de positieve effecten van bewegen in een klascontext onderzocht.

Ritmische baloefeningen

Tijdens het onderzoek werd er gebruik gemaakt van zogenaamde Cogitrainingen tijdens de reguliere lessen. Dit zijn gerichte breintrainingen waarbij het leren geassocieerd wordt met het maken van ritmische bewegingen met een bal. Zo studeerden de leerlingen tijdens het uitvoeren van ritmische baloefeningen biologie en zelfs het gebruik van le gérondif tijdens het vak Frans. Het regelmatig aanbieden van dergelijke trainingen zal het brein van de leerlingen stimuleren en mogelijks een positief effect hebben op de executieve functies zoals concentratie, taakgericht gedrag.

Positieve effecten op executieve functies, welzijn en leerresultaten

De studie werd uitgevoerd op twee verschillende groepen, een interventiegroep waarbij de Cogitrainingen werden toegepast en een controlegroep die de reguliere lessen volgde zonder fysieke activiteit. Voor en na de interventieperiode van 5 weken werden in beide groepen ICT-testen afgenomen om de executieve functies en welzijnsscores van de leerlingen te bepalen. Er werd een positief effect van de Cogitrainingen gevonden bij de interventiegroep op het vlak van het werkgeheugen, de gemiddelde reactietijd om een taak te verwerken nam namelijk significant af. Daarnaast werden er ook gunstige effecten gezien met betrekking tot het welbevinden en meer specifiek de sociale relaties en pedagogisch klimaat. Ook de leerresultaten van de leerlingen in de studiegroep stegen na de interventie met gemiddeld een half punt op tien. Hoe vaker de leerlingen deelnamen aan de trainingen, hoe beter ook hun score nadien op een toets.

Sporten op school

“Vijf weken lang kregen de leerlingen zogenaamde cogitrainingen waarbij het onthouden van leerstof geassocieerd werd met het maken van ritmische bewegingen met een bal”, zegt directeur Daisy Merlo. ‘We zagen onder meer dat het werkgeheugen en de leerresultaten verbeterde”, zeggen UHasselt-onderzoekers prof. dr. Kris Janssens en prof. dr. Hannelore Bové.

“Er is steeds meer vraag van de scholen alsook ouders, naar gemakkelijke en betaalbare interventies die positief kunnen bijdragen tot leerwinst en welbevinden van adolescenten. Deze training biedt een goede oplossing voor deze vraag”, zegt prof. dr. Kris Janssens, onderzoekster aan UHasselt. “Verder onderzoek in meerdere scholen en waarbij meer leerlingen betrokken zijn, is nodig om de achterliggende mechanismen die leiden tot de positieve effecten verder te bestuderen.”

“Op onze campus zijn wij ervan overtuigd dat sport en bewegen duidelijke positieve effecten hebben op ons brein”, zegt Daisy Merlo, directeur Campus Van Eyck. “Het structureel en vaak aanbieden van trainingen kan je brein doen veranderen, dat toont dit onderzoek ook aan. Voor ons is dit één van de de grootste redenen waarom wij in onze school ook kiezen voor het aanbieden van de optie 4u extra sport op school. Onze leerlingen gaven al aan dat veel sporten zorgt voor meer energie, een hoge concentratie en meer goesting in leren. We geloven echt dat sport de natuurlijke dopamine is voor studiesucces.”